مغزهای باستانی ۱۲هزار ساله چگونه هنوز نپوسیده‌اند؟
تاریخ انتشار: ۴ فروردین ۱۴۰۳ | کد خبر: ۳۹۹۹۸۱۳۰
مطالعه جدیدی مغزهای انسانی را که در سوابق باستان‌شناسی سراسر جهان یافت شده است، فهرست می‌کند و نشان می‌دهد این عضو بیش از تصور ما دربرابر تجزیه مقاوم است و حتی زمانی که سایر بافت‌های بدن به‌طور کامل از بین رفته‌اند، می‌تواند دوام بیاورد.
به نقل از ساینس‌آلرت، گروهی از دانشمندان تحت سرپرستی دانشمندان دانشگاه آکسفورد بیش از ۴۴۰۰ مغز حفظ‌شده انسان را شناسایی کرده‌اند که قدمت برخی از آن‌ها به ۱۲ هزار سال می‌رسد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
به گزارش زومیت، نویسندگان مقاله می‌گویند در حوزه‌ی پزشکی قانونی به خوبی شناخته شده است که مغز یکی از اولین ارگان‌هایی است که پس از مرگ می‌پوسد. با‌این‌حال این آرشیو عظیم نشان می‌دهد مغز تحت شرایط خاصی می‌تواند حفظ شود. این موضوع که آیا شرایط محیطی یا شیمی منحصر‌به‌فرد مغز در این امر نقش دارد، مشخص نیست و پژوهشگران قصد دارند در آینده به بررسی آن بپردازند.
ماندگاری بافت‌های نرم که در طبیعت قرار داده می‌شوند (نه نمونه‌هایی که به‌طور مصنوعی ازطریق مومیایی کردن یا انجماد حفظ می‌شوند) اتفاقی نادر است. مطالعات تجربی انجام‌شده درزمینه‌ی پوسیدگی جسد نشان داده که مغز یکی از اولین ارگان‌هایی است که تجزیه می‌شود.
تصور می‌شد حفظ مغز انسان در بدنی که همه چیز آن به جز استخوان‌ها پوسیده است، پدیده بسیار نادری باشد. پژوهشگران می‌خواستند بدانند این رویداد تا چه حد نادر است، بنابراین جستجویی جهانی را یافتن برای مغزهای حفظ‌شده انسان آغاز کردند.
پژوهشگران متون علمی منتشرشده‌ای را که به آن دسترسی داشتند، بررسی و همچنین با مورخان سراسر جهان مشورت کردند. آن‌ها ۴۴۰۵ مغز انسانی حفظ‌شده را از ۲۱۳ منبع گزارش‌شده از هر قاره به جز جنوبگان در سوابقی که به اواسط قرن ۱۷ به بعد بود، مستند کردند.
مغزها از محیط‌های متنوعی جمع‌آوری شد؛ ازقبیل گور جمعی مربوط به جنگ داخلی اسپانیا که در آن مغزها حتی با جراحات ویرانگر ناشی از گلوله حفظ شده بود تا بیابان‌های شنی مصر باستان، قربانیان مراسم اعطای قربانی اینکاها در آتفششان خاموش لوللیلاکو درحدود ۱۴۵۰ پس از میلاد، مرد تولوند متعلق به ۲۲۰ قبل از میلاد که در باتلاقی پیدا شده بود و اجساد کشف‌شده سواحل دریاچه‌ای در عصر سنگ سوئد. از ۴۴۰۵ مغز، تقریبا درحدود یک سوم آن‌ها مغز تنها ساختار بافت نرمی بود که در بقایای اسکلت‌شده باقی مانده بود و همگی آن‌ها از قدیمی‌ترین مغزها با قدمت حدود ۱۲ هزار سال بودند.
روش حفظ مغزهای مورد مطالعه نمی‌تواند با شرایط طبیعی حفظ ارتباط داشته باشد. آن‌ها در مکان‌هایی نظیر گورهای کم‌عمق و دسته جمعی، کشتی‌های غرق شده و گورپشته‌ها پیدا شده‌اند و برخی حتی سرهای بریده بوده‌اند. این امر نشان می‌دهد ممکن است مکانیسمی برای حفظ بافت نرم وجود داشته باشد که مختص سیستم عصبی مرکزی است.
مکانیسم پدیده‌ی ماندگاری مغزهای باستانی علامت سوال بزرگی است، اما پژوهشگران فکر می‌کنند ممکن است تعاملی میان مولکول‌های درون مغز و عوامل محیطی وجود باشد. به‌عنوان مثال، پروتئین‌ها، لیپیدها و قندها در مغز می‌توانند در حضور فلزات خاصی مانند مس که به وفور در مغز وجود دارد، بهم چسبیده و درشت‌مولکول‌های پلمریزه‌شده پایداری را تشکیل دهند.
آرشیو گردآوری‌شده در مطالعه جدید اولین قدم به سوی بررسی جامع‌تر مغزهای باستانی است. مغزهای باستانی ممکن است به ما در درک بهتر تاریخچه اختلالات عصبی عمده، شناخت و رفتار انسان‌های باستانی و تکامل و عملکرد بافت‌های عصبی کمک کنند.
یافته‌های پژوهش در مجله‌ی Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences منتشر شده است.
کانال عصر ایران در تلگراممنبع: عصر ایران
کلیدواژه: مغز پوسیدگی مغز انسان حفظ شده
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۹۹۸۱۳۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ساخت یک شهرک جدید؛ تهدیدی برای شهر باستانی جیرفت!
جمعی از فعالان و دوستداران میراث فرهنگی اطلاع دادند: فاز نخست تسطیح اراضی برای احداث «شهر نوین جیرفت» به مساحت ۲۱۶ هکتار چند روزی است در غرب مجموعه باستانی «دقیانوس» شروع شده است. این شهرک‌سازی درست در میان آثار و بقایای به‌جامانده از شهر کهن جیرفت قرار می‌گیرد.
به گزارش ایسنا، در حالی که عرصه و حریم محوطۀ شهر دقیانوس هنوز تدقیق نشده است، اما شواهد سطحی نشان می‌دهد که شهر نوین جیرفت در این عرصه قرار می‌گیرد. بر اساس تصاویر هوایی مشخص است که گورستان در جنوب شهر نوین و بخشی از سامانه آبرسانی و قنات‌های کهن متصل به دقیانوس درست در غرب و میانۀ محل شهر نوین قرار دارند. همچنین تپه‌های شمال غربی که مملو از قطعات سفال، تکه‌های آجر و بقایای معماری است در شمال شهر نوین قرار می‌گیرد.
به گمان باستان‌شناسان، بی‌شک راه ارتباطی شهر نوین از کوچه پس‌کوچه‌های «کهورویه» نخواهد گذشت، بلکه در آینده محوطۀ ارزشمند «قمادین» برای ایجاد پل و اتوبان ارتباطی بین شهر امروزی جیرفت و شهر نوین تسطیح خواهد شد و از بین خواهد رفت.
قمادین همان شهری است که مارکوپولو آن را کَمادی نامیده و نوشته است که کمادی پیش از این شهری بزرگ و پرشکوه بوده، ولی اکنون (سدۀ ۷ قمری / ۱۳ میلادی) کوچک و کم‌اهمیت شده است، زیرا مغولان چند بار آن را ویران ساخته‌اند. کمادی در سدۀ ۱۳ قمری / ۱۹ میلادی در شمال جیرفت شناسایی شد. مردم بومی ویرانه‌های آن را شهر دقیانوس می‌نامند (گابریل، ۱۲۹؛ سایکس، ۲۶۷). برخی همین شهر دقیانوس را شهر جیرفت کهن دانسته‌اند (دایره‌المعارف بزرگ اسلامی). از قمادین به عنوان خزانۀ نفایس چین و ختا، هندوستان، حبشه، زنگبار، روم، مصر، ارمنستان، آذربایجان، ماوراءالنهر، خراسان، فارس و عراق یاد شده است.
فعالان میراث فرهنگی می‌گویند: بخشی از عرصه و حریم این مجموعه باستانی ارزشمند نیز کمتر از دو دهه پیش به صورت قطعات یک هکتاری به گروهی از بازنشسته‌های کشوری واگذار شده است. این بخش که بیش از ۷۰ هکتار وسعت دارد مشخص نیست طی چه سازوکار و با استناد به کدام قانون و کدام استعلام از میراث فرهنگی واگذار شده است و چه سرنوشتی پیدا خواهد کرد؟
اکنون این پرسش‌ها از سوی جمعی از باستان‌شناسان و فعالان میراث فرهنگی مطرح شده است که آیا این طرح، ملاحظات مربوط به «ارزیابی تأثیرات اجتماعی و فرهنگی» (اتاف) را در نظر گرفته است؟ همچنین، شورای عالی شهرسازی و معماری ایران در جلسه ۲۰ آذر ۱۴۰۲ مصوب کرده بود که برای «الحاق ۲۹۹ هکتار اراضی به محدوده شهر جیرفت در راستای طرح نهضت ملی مسکن» ضرورتاً باید «ملاحظات مربوط به حریم منظر اثر ثبتی در محدوده الحاقی با هماهنگی اداره کل میراث فرهنگی استان در طرح اعمال شود.» آیا وزارت میراث فرهنگی به این موضوع رسیدگی کرده است؟ آیا توسعه جیرفت با نابودی ارزش‌ها و دارایی‌های تاریخی و فرهنگی آن دنبال خواهد شد یا میراث و ارزش‌های فرهنگی برای نسل‌های آینده حفظ خواهند شد؟
جیرفت از کهن‌ترین تمدن‌های بشری است و حدود پنج‌هزار سال قدمت دارد و الواح خطی یافته‌شده از آن نشان‌دهنده یکی از نخستین خط‌های اختراع‌شده توسط بشر معرفی شده است. این محوطه باستانی پیش از این، با غارت گسترده‌ای مواجه شده بود؛ اوایل دهه ۸۰ که «هلیل‌رود» در جنوب استان کرمان، طغیان کرد و گورهای باستانی و اشیاء دفن‌شده در آن آشکار شد و مردم با بیل و کلنگ راهی این منطقه شدند، آن زمان جیرفت را پنیری سوئیسی توصیف می‌کردند که حفاران آن را برای یافتن اشیاء تاریخی سوراخ سوراخ کرده بودند.
پلمب بیمارستان محب مهر به دلیل کشف حجاب صحت ندارد